
دور پنجم گفتوگوهای هستهای ایران و آمریکا؛ پیشرفتهایی بدون نتیجه قطعی
دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن که با میانجیگری عمان در شهر رم برگزار شد، با «برخی پیشرفتها اما بدون نتیجه نهایی» به پایان رسید.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، پس از پایان این دور از گفتوگوها در صفحه ایکس خود نگاشته که هنوز برخی «موضوعات باقیمانده» وجود دارد که ممکن است در روزهای آینده روشن شود.
این مذاکرات روز جمعه، ۲ جوزا سال جاری، برگزار شد و بخشی از روند دیپلماتیکی است که از حمل امسال در پایتخت عمان آغاز شده است. نخستین دور مذاکرات در تاریخ ۲۴ حمل ۱۴۰۴ (۱۲ آوریل ۲۰۲۵) در مسقط انجام گرفت.
وزیر امور خارجه ایران پس از پایان این دور از مذاکرات تأکید کرد که گفتوگوهای انجامشده «از حرفهایترین» مراحل مذاکره بوده و در جریان آن «پیشنهادهای تازه و ابتکاری» مطرح شده است که میتواند مسیر توافق را هموار کند.
با وجود این، مسئله غنیسازی اورانیوم همچنان بهعنوان یک نقطه اختلاف کلیدی باقی مانده است. مقامات آمریکایی مصرّانه خواهان توقف کامل برنامه غنیسازی ایران هستند و هشدار دادهاند که در صورت عدم دستیابی به توافق، احتمال اقدام نظامی وجود دارد. در مقابل، مقامات ایرانی تاکید دارند که فعالیتهای هستهای کشور صرفاً صلحآمیز بوده و غنیسازی «غیرقابل مذاکره» است.
علی خامنهای،ریس جمهوری اسلامی ایران، در سخنانی اخیر با رد موضعگیریهای آمریکا گفته است: «اینکه بگویند ایران حق غنیسازی ندارد، یاوهگویی است. جمهوری اسلامی منتظر اجازه هیچکس نیست.»
اختلاف نظر جدی بر سر همین موضوع، به ویژه در آستانه نشست آتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه ژوئن، احتمال توافق فوری را کاهش داده است. آژانس قرار است در این نشست تازهترین تحولات برنامه هستهای ایران را بررسی کند.
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، نیز با حمایت از روند مذاکره هشدار داده است که اگر این تلاشها به نتیجه نرسد، باید گزینه نظامی در نظر گرفته شود.
تأثیر فضای مذاکرات بر بازار داخلی ایران نیز محسوس بوده است. پس از اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره عدم عقبنشینی در موضوع غنیسازی، قیمت طلا و سکه در بازار ایران با افزایش روبهرو شد.
یادآوری میشود که در توافق برجام سال ۲۰۱۵، سقف مجاز غنیسازی ایران ۳.۶۷ درصد تعیین شده بود. اکنون، عبور از این رقم به یکی از محورهای اصلی اختلاف تهران و واشنگتن تبدیل شده است.